“`html
Zonguldak’ta 92 Yaşındaki Şerife Ay’ın Sağlık Sıkıntısı: Yutulan Çekirdekler Hayati Tehlike Yarattı
Betül Yasemin Keskin / Milliyet.com.tr – 92 yaşındaki Şerife Ay, bilinen herhangi bir ciddi sağlık sorunu olmadan sakin bir yaşam sürüyordu. Eşini kaybettikten sonra Zonguldak’ın Ereğli ilçesinde yaşayan çocuklarının yanına yerleşmişti. Ancak 5 Şubat sabahı, her şey aniden değişti. Karnında şiddetli ağrılar hisseden Ay, kısa sürede kusma nöbetleri geçirmeye başladı. Endişe duyan çocukları, onu hemen hastaneye götürdü.
Yapılan tetkikler, doktorları bile şaşkınlığa düşürdü: Ay’ın midesinde ve ince bağırsağında çok sayıda yabancı cisim tespit edildi. Bunun yanı sıra, kan değerleri de oldukça yüksekti. Acilen ameliyata alınan yaşlı kadın, bağırsağını tıkayan 4 santimetrelik bir taş çıkarıldı. Ancak asıl şok, ameliyat sırasında yaşandı.
Şerife Ay
Zonguldak BEUN Hastanesi’nde yapılan operasyonda, ince bağırsağın çürüyen ve delinen bölümleri doktorlar tarafından alındı ve sağlıklı kısımlar birleştirildi. Şerife Ay’ın sağlık sorunlarının başlıca nedeni, midesinde biriken 28 hurma ve 35 zeytin çekirdeği idi. Ayrıca, hurma çekirdeklerinin sertleşmesi ile oluşan 5-6 santimetre büyüklüğünde beş taş da çıkarıldı. Ameliyatın ardından, beş gün süren yoğun bakım dönemini tamamlayan Ay, sağlığına kavuştu.
‘ÇEKİRDEKLERİ AYIRACAKTIM, SUÇ BENDE’
Hurma ve zeytin yemeyi seven Şerife Ay, midesinde biriken 63 çekirdek ve taşlaşmış parçaların, yıllar içinde biriken kalıntılar olduğunu belirtti. Çekirdekleri yutmanın ciddi sonuçlar doğuracağını bilmiyordu. Sağlığına kavuştuktan sonra verdiği röportajda ise şu ifadeleri kullandı:
“Bu duruma geleceğimi hiç düşünmemiştim. Kızım ‘Anne, bana çekirdekleri ver’ derdi; ben de bunu yapmazdım. Ancak, zamanla ne ekmek yiyebildim ne de su içebildim. Boğazım tıkandı. Ölüyormuş gibi hissettim. Hastaneye götürdüler ve tedavi sürecim başladı. Şu an iyiyim. Bir daha asla çekirdeklere elimi sürmeyeceğim. Çekirdekleri ayıracaktım, suç bende. Kimse çekirdek yutmasın.”
92 yaşındaki Şerife Ay, hurma ve zeytin çekirdeklerini yutan ilk kişi değil. Hatta bu durumu yaşayanların sayısı oldukça fazla. Halk arasında yaygın bir yanılgı var: Hurma ve zeytin çekirdeklerinin zararsız olduğu düşünülüyor. Ancak bu yanlış bir bilgidir. Gastroenteroloji uzmanı Prof. Dr. A. Emre Yıldırım, bu tür çekirdeklerin önemli sağlık sorunlarına yol açabileceği konusunda uyarıyor.
DOĞAL OLMASI FAYDA SAĞLAMAZ
Prof. Dr. Yıldırım, şimdiye kadar yapılan bilimsel araştırmaların zeytin çekirdeği yutmanın faydasını kanıtlamadığını belirtiyor. Bazı deneylerde yeşil zeytin çekirdeği asitle parçalandığında bazı iltihap azaltıcı özellikler gösterebiliyor. Ancak bu etki, insan çalışmalarında doğrulanmamış ve tıbbi amaçlarla önerilmemiştir. Çekirdeklerin sindirilebilmesi ve faydalı maddelerin kana geçebileceğine dair yeterli kanıt yoktur. Prof. Dr. Yıldırım, “Sağlık açısından kanıtlanmamış bir uygulamanın ‘doğal’ olduğu gerekçesiyle faydalı olduğu söylenemez.” diyor.
‘TAŞ KÜMELERİ İÇİN OPERASYON GEREKİR’
Yutulan sert çekirdeklerin bağırsaklarda birikerek tıkanıklık, delinme ve apandisit gibi ciddi sorunlara yol açabileceği birçok vaka ile doğrulanmıştır. Prof. Dr. Yıldırım, “Özellikle sindirim sisteminde taş kümesi yapmış çekirdeklerin cerrahi müdahale gerektirir.” diyor. Çoğu hasta bu sorunlardan ancak operasyonla kurtulabilir.
Gastroenteroloji uzmanları, mide rahatsızlıkları nedeniyle yaptıkları endoskopik incelemelerde zeytin çekirdeklerinin mide içinde bulunduğunu sıkça gözlemliyor. Prof. Dr. Yıldırım, gelecekte karşılaşabilecek tehlikeleri şöyle anlatıyor:
“Bir hastamda, ülser içine saplanmış zeytin çekirdekleri nedeniyle mide kanaması meydana geldi. Bu durum acil bir müdahale gerektirdi. Ne yazık ki her hasta bu kadar şanslı olmayabiliyor ve daha büyük riskli ameliyatlar geçirmek zorunda kalıyor.”
Prof. Dr. Yıldırım, “Zeytin ve hurma çekirdekleri gibi erik, şeftali ve kayısı gibi meyvelerin çekirdekleri sağlıklı olsalar bile faydalı olduklarına dair iddialar geçerli değildir.” şeklinde ekliyor.
SAKIZ VE KARPUZ DA TEHLİKE TAŞIYOR
Meyve çekirdeklerinin yutulmasının yanı sıra, sakız yutmanın zarar vermeyeceği yanılgısı da mevcut. Pek çok kişi, sakızın sindirilmediğini ve vücuttan dışkı ile atılacağını düşünmekte. Ancak bu, yanıltıcı bir görüştür ve “bir kere bir şey olmaz” düşüncesiyle hareket etmek riskli sonuçlar doğurabilir. Prof. Dr. Yıldırım, sakızın da çekirdek gibi midede taşlaşan maddelerin arasında yer aldığını belirtiyor.
Benzer şekilde, karpuz çekirdekleri de zararsız görünse de, yutulmasının sakıncalı olduğunu vurguluyor Prof. Dr. Yıldırım. Karpuz çekirdekleri, divertikül adı verilen bağırsak çıkıntılarına sıkışarak ciddi kanamalara sebep olabilir.
Yutulan çekirdek sayısı her hastada farklı komplikasyonlara yol açabilir. Hastanın anatomisi, bağırsak yapısı ve varsa darlıklara göre tek bir çekirdek bile sorun yaratabilir. Prof. Dr. Yıldırım, “Tıbbın ve uzmanların önerilerine güvenmeli ve kulaktan dolma bilgilere itibar etmemelisiniz.” diyerek sözlerini tamamlıyor.
“`
